Живот
6. јуни 2023 - 8:13

Повеќе од половина од големите езера во светот пресушуваат, открива студијата

Повеќе од половина од големите езера и акумулации во светот се намалени од раните 1990-ти, главно поради климатските промени, интензивирајќи ја загриженоста за водата за земјоделството, хидроенергијата и човечката потрошувачка, покажа студија објавена во четвртокот.

Тим меѓународни истражувачи објавија дека некои од најважните светски извори на слатка вода – од Каспиското Море меѓу Европа и Азија до езерото Титикака во Јужна Америка – губат вода со кумулативна стапка од околу 22 гигатони годишно речиси три децении. Тоа е околу 17 пати поголемо од обемот на езерото Мид, најголемиот резервоар во САД.

Фангфанг Јао, површински хидролог од Универзитетот во Вирџинија, кој ја водеше студијата во списанието Science, рече дека 56% од падот на природните езера е предизвикан од затоплувањето на климата и човечката потрошувачка, а затоплувањето e поголем дел од тоа.

Климатолозите генерално мислат дека сушните области во светот ќе станат посуви под климатските промени, а влажните области ќе станат повлажни, но студијата откри значителна загуба на вода дури и во влажните региони. „Ова не треба да се занемари“, рече Јао.

Научниците процениле речиси 2.000 големи езера користејќи сателитски мерења во комбинација со климатски и хидролошки модели.

Тие открија дека неодржливата човечка употреба, промените во врнежите и истекувањето, седиментацијата и зголемените температури го намалија нивото на езерата на глобално ниво, при што 53% од езерата покажаа пад од 1992 до 2020 година.

Речиси 2 милијарди луѓе, кои живеат во езерски слив што се суши, се директно погодени и многу региони се соочија со недостиг во последниве години.

Научниците и активистите одамна велат дека е неопходно да се спречи глобалното затоплување над 1,5 Целзиусови степени (2,7 Целзиусови степени) за да се избегнат најкатастрофалните последици од климатските промени. Светот моментално се затоплува со брзина од околу 1,1C (1,9F).

Студијата од четвртокот покажа дека неодржливата човечка употреба ги пресушува езерата, како што се Аралското Море во Централна Азија и Мртвото Море на Блискиот Исток, додека езерата во Авганистан, Египет и Монголија беа погодени од зголемените температури, што може да ја зголеми загубата на вода во атмосферата.

Нивото на водата се зголеми во четвртина од езерата, често како резултат на изградбата на брани во оддалечените области како што е Внатрешното Тибетско Плато.